Triệu chứng
Bệnh hồng lỵ có thể xảy ra ở dạng cấp tính, á cấp tính và mãn tính (ở lợn trưởng thành). Thời gian ủ bệnh kéo dài từ 2 ngày đến 4 tuần, bình quân 6 - 2 1 ngày. Triệu chứng chính là tiêu chảy phân loãng, màu từ đỏ gạch đến nâu thẫm lẫn táo bón tạm thời. Trong phân lẫn máu cục, chất nhầy thối, đôi khi lẫn cả niêm mạc ruột. Bệnh thường xảy ra vào vụ thu đông và đông xuân khi thòi tiết lạnh kèm mưa phùn gió bấc. Lợn bệnh ủ rũ, giảm hoặc bỏ ăn. Thân nhiệt hơi tăng song không thường xuyên. Bụng trướng, lợn bệnh lười vận động, có thể vừa nằm vừa tiêu chảy.Bệnh hồng lỵ xảy ra rất nhanh và gây thiệt hại lớn ở đàn lợn con, lợn lớn có thể là vật mang trùng nhưng không biểu hiện lâm sàng. Do tiêu chảy mất nước và điện giải nên lợn bệnh giảm cân, yếu dẫn đến chết. Lợn nái có thể bị sẩy thai.
Bệnh tích
Bệnh hồng lỵ chủ yếu là viêm hoại tử và viêm tiết dịch ruột già (kết tràng và manh tràng). Nếu bệnh nặng kéo dài 7 - 10 ngày niêm mạc kết tràng sẽ bị viêm xuất huyết kèm theo hoại tử. Trong trường hợp này, niêm mạc kết tràng dày lên dồn thành nếp, trên phủ màng giả nhầy fĩbrin và máu nên có màu trắng xám, vàng nhạt hoặc đỏ. Màng treo ruột và hạch lâm ba sưng.
Chẩn đoán
Dựa vào kết quả nghiên cứu triệu chứng lâm sàng, dịch tễ bệnh và mổ khám bệnh tích. Một đặc điếm lưu ý Bệnh hồng lỵ chủ yếu xảy ra vào mùa lạnh, lúc đầu tiêu chảy nhưng lợn vẫn an, dần dần trướng bụng rồi bỏ ăn hẵn. Cần chẩn đoán phân biệt với bệnh Phó thương hàn, Viêm ruột hoại tử ở lợn con, Viêm tuyến u ruột lạn, Nhiễm giun sán đưòng ruột nặng, Loét dạ dày, Dạng viêm ruột do trực khuẩn nhiệt thán, Nhiễm độc thức ăn nước uống, thức ăn nhiều đạm quá.
Bệnh Phó thương hàn được mô tả cụ thể ở phần trên. Bệnh Viêm ruột hoai tử (Necrotic enteriotis in pig) được mô tả trong phần chẩn đoán phân biệt bệnh Phân trắng lợn con. Viêm tuyến u ruột lợn còn gọi là Viêm ruột hoại tử tăng sinh. Viêm ruột hồi tăng sinh xảy ra ở lợn thuộc bất kỳ lứa tuổi nào sau cai sữa. Bệnh được gọi tên như vậy là do khi mổ khám lợn chết luôn thấy thành ruột non, thỉnh thoảng
thành một già dày lên và tách ra xa, dưới kính hiển vi quan sát thấy sự tăng sinh của các tế bào biểu mô hốc. Trước hết lợn bệnh giảm hoặc bỏ ăn 1 - 3 ngày, sau đó tiêu chảy phân nhão tới loãng và màu đỏ tươi tới đen lẫn nhầy. Lợn thường chết trong khoảng 24 - 72 giờ sau khi tiêu chảy ra máu. Bệnh nhiễm giun sán đường ruột nặng như giun tóc, giun đũa, sán lá một lợn xảy ra theo từng đàn và từng vùng. Những đàn cho ăn cám công nghiệp và chăn nuôi theo mô hình trang trại hầu như không bị bệnh giun sán. Biểu hiện lợn bệnh ăn uống bình thưòng nhưng chậm lớn, da khô, lông xù, sau khi dùng thuốc tẩy bệnh sẽ dừng ngay. Một triệu chứng thường gặp là khi đổ cám lợn vẫn ra ăn bình thường, nhưng sau khi ăn được một lúc chúng lùi lại, bỏ ăn, đứng dựng lông. Sau đó chúng lại tiếp tục ăn bình thường. Loét dạ dày là bệnh nội khoa xảy ra theo cá thể hoặc nhiều con cùng mắc bệnh, nhưng hiếm khi cả đàn cùng bị mắc. Mổ khám phát hiện vết loét điển hình.
Dạng Viêm ruột do trực khuẩn nhiệt thán (Anthrax) đặc trưng rối loạn tiêu hoá biểu hiện tiêu chảy lẫn táo bón phân lẫn máu, bỏ ăn, hay nôn. Một số lợn bệnh sốt từng cơn đến 40,5 - 41°c. Khi chết lợn bị sưng hầu và từ mồm, mũi, hậu môn chảy máu không đông, màu đen.
Nhiễm độc thức ăn nước uống hoặc thức ăn nhiều đạm xảy ra đồng loạt trong đàn lợn thuộc phạm vi nhất định. Một số cơ sở chế biến thức ăn cho vào cám nhiều sulphat đồng cũng gây tiêu chảy ở lợn vỗ béo. Thay thức ăn nước uống đảm bảo bệnh sẽ dừng.
Điều trị
Trước hết loại trừ các nguyên nhân gây Bệnh hồng lỵ. Nuôi giãn mật độ, hàng ngày rửa sạch chuồng, phun thuốc sát trùng để hạn chế lợn tiếp xúc trở lại vói mầm bệnh s. hyodysenteriae, biện pháp này rất có hiệu quả ở cơ sở chăn nuôi nhiều lợn.
Điểm quan trọng tiếp theo là cho cả đàn nhịn đói 1 - 2 ngày hoặc cho ăn ít cháo gạo trộn Dizavit-plus, nhưng cho uống nước tự do- Trưòng hợp lợn trướng bụng phải cho uống trực tiếp
Phòng bệnh
Hiện nay ở nước ta chưa có vacxin phòng Bệnh hồng lỵ này, tuy nhiên áp dụng một số biện pháp dưói đây cũng cho kết quả tốt:
- Luôn giữ nhiệt độ trong chuồng nuôi cao hơn 15°c.
- Nuôi đảm bảo mật độ, mùa rét giảm số lượng lợn vỗ béo xuống mức thấp nhất.
- Tích cực diệt chuột.
- Các chất thải cần đưa ra xa nơi chăn nuôi lợn.
- Các chuồng trống rửa sạch, phun thuốc sát trùng.
- Khi trong vùng xuất hiện bệnh tiêu chảy hàng loạt cho toàn đàn lợn ăn/uống 3 ngày liền kháng sinh CRD-pharm hoặc D.T.C vit.
- Khi dịch bệnh xảy ra không nhập lợn mới về nuôi.
Hỗ trợ kỹ thuật : 098 777 36 45 ( Mr Quang )