Tìm kiếm các dịch vụ sản phẩm hay bài viết trên trang.
Bênh virus đốm trắng- (Hội chứng virus đốm trắng ở giáp xác- White spot syndrome virus-WSSV).
Khi tôm xuất hiên các đốm trắng, quan sát thấy rất nhiều các thể vuì (inclusion body). Ở trong nhân của tế bào mang, biểu bì ruột, dạ dày và tế bào biểu bì dưới vỏ, cơ quan lympho, các nhân hoại tử và sưng to
Tác nhân gây bệnh.
Trước năm 2002, có 3 chủng Baculovirus gây bệnh đôm trắng hoặc còn gọi là virus Trung Quôc. Tuỳ từng nước nghiên cứu chúng có tên gọi và kích thước như sau:
Kích thước virus x 360 nm 84 x 226 nm 83 x 275 nm x 276 nm 70-150x350-380nm
Kích thước nhân 54 x 216 nm 89 x 201 nm 58-67x330-350nm
Hội nghị virus học quốc tế lần thứ 12 (Paris, 2002) các tác giả: Just M. Vlak, Jean-Robert Bonami, Tim W. Flegel, Guang-Hsiung Kou, Donald V. Lightner, Chu-Fang Lo, Philip C. Loh and Peter J. Walker đã phân loại virus gây hội chứng đốm trắng là một giống mới Whispovirus thuộc họ mới Nimaviridae
Virus dạng hình trứng, kích thước 120x275nm, có một đuôi phụ ở một đầu, kích thước 70x300nm .
Virus có ít nhất 5 lớp protein, trong lượng phân tử từ 15- 28 kilodalton. Vỏ bao có hai lớp protein VP28 và VP19; Nucleocapsid có 3 lớp VP26, VP24, VP15
Nhân cấu trúc dsADN: Không có thể ẩn (Occlusion body).
Khi tôm xuất hiên các đốm trắng, quan sát thấy rất nhiều các thể vuì (inclusion body). Ở trong nhân của tế bào mang, biểu bì ruột, dạ dày và tế bào biểu bì dưới vỏ, cơ quan lympho, các nhân hoại tử và sưng to.
Khi môi trường nuôi tôm xấu bênh dễ xuất hiên.
Dấu hiệu bệnh lý:
Dấu hiệu đặc trưng của bênh có những đốm trắng ở dưới vỏ. Những đốm trắng thường có đường kính từ 0,5-2,0 mm .
Thường liên quan đến sự xuất hiện của bệnh đỏ thân.
Những dấu hiệu khác: Đầu tiên thấy tôm ở tầng mặt và dạt vào bờ , bỏ ăn, hoạt động kém, các phần phụ bị tổn thương, nắp mang phổng lên và vỏ có nhiều sinh vật bám.
Khi có dấu hiệu sức khoẻ tôm yếu, đổng thời các đốm trắng xuất hiện, tỷ lệ tôm phát bệnh trong vòng từ 3-10 ngày lên đến 100% và tôm chết hầu hết trong ao nuôi.
Phân bố và lan truyền bệnh.
Bênh đốm trắng được thông báo đầu tiên ở Trung Quốc trong các đầm nuôi tôm sú nuôi tỷ lê chết rất cao (Chen, 1989). ở Thái lan các trại tôm ở vùng Samut Sakhorn năm 1989 đã có báo cáo bênh đỏ thân ở tôm sú. Năm 1992 - 1993 ở Thái Lan, tôm nuôi đã bị bênh đầu vàng và đốm trắng thiệt hại hơn 40 triệu đôla (Flegel T.W, 1996). Năm 1993 Nhật Bản nhập tôm của Trung Quốc về nuôi đã xuất hiên bênh đốm trắng. Năm 1994 đã có các báo cáo từ ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Nhật Bản và Thái Lan tìm ra nguyên nhân gây bênh đốm trắng.
Hiên tượng tôm bênh thường xảy ra ở tôm giống đến tôm trưởng thành, của các khu vực nuôi thâm canh và quảng canh. Khi môi trường nuôi tôm xấu bênh dễ xuất hiên. Bênh đốm trắng xuất hiên ở nhiều động vật giáp xác tự nhiên, như các loài tôm he, tôm nước ngọt, cua, tôm hùm, chân chèo và ấu trùng côn trùng do đó bênh lây lan rất nhanh chóng trong các đầm nuôi tôm
Bênh đốm trắng lây truyền qua đường nằm ngang là chính. Virus lây từ các giáp xác khác (tôm cua, chân chèo) nhiễm bênh đốm trắng từ môi trường bên ngoài ao hoặc ngay trong ao nuôi tôm. Khi các loài tôm bị bênh đốm trắng trong ao sức khoẻ chúng yếu hoặc chết các con tôm khoẻ đã ăn chúng dẫn đến bênh lây lan càng nhanh hơn. Có thể một số loài chim nước đã ăn tôm bị bênh đốm trắng từ ao khác và bay đến ao nuôi đã mang theo các mẩu thừa rơi vào ao nuôi. Bênh đốm trắng không có khả năng lây truyền qua đường thẳng đứng vì các noãn bào (trứng) phát hiên chúng nhiễm virus đốm trắng thì chúng không chín (thành thục) được. Nhưng trong quá trình đẻ trứng của tôm mẹ có thể thải ra các virus đốm trắng từ trong buồng trứng của chúng, do đó ấu trùng tôm dễ dàng nhiễm virus ngay từ giai đoạn sớm.
Trong những năm gần đây bênh đốm trắng thường xuyên xuất hiên trong các khu vực nuôi tôm ven biển ở Việt Nam, hầu hết các tỉnh khi bị nhiễm bênh đốm trắng đã làm tôm chết hàng loạt và gây tổn thất lớn cho nghề nuôi tôm. Mùa xuất hiên bênh là mùa xuân và đầu hè khi thời tiết biến đổi nhiều như biên độ nhiêt độ trong ngày biến thiên quá lớn (> 50C) gây sốc cho tôm. Bênh đốm trắng thường gây chết tôm rảo, tôm nương, cua, ghẹ, sau đó tôm sú nuôi khoảng 1-2 tháng bênh đốm trắng xuất hiên và gây chết tôm. Năm 2001, Bùi Quang Tề và cộng sự đã điều tra 483 hộ nuôi tôm sú thuộc 23 huyên của 8 tỉnh ven biển phía Bắc (Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hoá, Nghê An, Hà Tĩnh) có 166 hộ (34,37%) đã mang mầm bênh đốm trắng ở tôm nuôi và tôm cua tự nhiên và có 169 hộ (34,99%) bênh đốm trắng đã gây tôm chết. Tôm sú nuôi sau 1-2 tháng bênh đốm trắng xuất hiên và gây tôm chết hàng loạt.
Chẩn đoán bệnh.
Dựa trên dấu hiêu bênh đặc trưng là xuất hiên các đốm trắng dưới vỏ và phân lập vi khuẩn gây bênh khi tôm đỏ thân.
Chẩn đoán bằng phương pháp mô bênh học: Quan sát các nhân của tế bào biểu bì dưới vỏ, tế bào biểu bì tuyến Anten, tế bào cơ quan bạch huyết (Lymphoid), cơ quan tạo máu (hematopoietc), tổ chức liên kết của vỏ... Khi nhuộm Hematoxylin và eosin các nhân tế bào có một thể vùi (Inclusion body) lớn, bắt màu đỏ đồng đều.
Chẩn đoán bằng phương pháp PCR, Enzyme miễn dịch
Phòng bệnh.
Chọn tôm bố mẹ có chất lượng tốt (chiều dài từ 26-30cm, đánh ở độ sâu 60-120m) không nhiễm WSSV.
Không vận chuyển tôm giống mật độ cao.
Thức ăn tươi sống không hư thối và dùng nhiêt nấu chín.
Hàng tháng cho tôm ăn Vitamin C từ 1-2 đợt với liều 2-3 g/1 kg thức ăn cơ bản, mỗi đợt cho tôm ăn một tuần liên lục.
Nguồn nước cấp cho ao nuôi tôm phải lắng lọc và khử trùng.
Vớt tôm chết ra khỏi ao
Ngăn chặn không cho tôm và giáp xác khác vào ao nuôi.
Nước ao nuôi tôm bị bênh đốm trắng phải xử lý bằng Chlorua vôi nồng độ cao (3050g/m3), không được xả ra ngoài. Khi phát hiên bênh, tốt nhất là thu hoạch ngay.
